Hiện nay, rất nhiều người tìm đến phương án lập di chúc để định đoạt tài sản của mình cho ai đó. Trong số đó việc lập di chúc viết tay được nhiều người lựa chọn bởi sự không tốn kém cho việc công chứng, chứng thực. Vậy di chúc viết tay không người làm chứng là gì? Liệu có giá trị hay không? Làm thế nào khi lập di chúc viết tay mà bị hư hại?… Cùng Luật Đại Nam giải đáp các vấn đề liên quan trong nội dung bài viết dưới đây nhé!
Nội Dung Chính
Cơ sở pháp lý
- Bộ luật Dân sự năm 2015
Di chúc là gì? Di chúc có hiệu lực khi nào?
Di chúc là gì?
Căn cứ quy định tại Điều 609 Bộ luật Dân sự 2015 về quyền thừa kế: “Cá nhân có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình; để lại tài sản của mình cho người thừa kế theo pháp luật; hưởng di sản theo di chúc hoặc theo pháp luật.
Người thừa kế không là cá nhân có quyền hưởng di sản theo di chúc.”
Mặt khác, theo Điều 624 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định về di chúc như sau: “Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết.”
Như vậy, một người có tài sản có quyền lập di chúc để định đoạt “số phận” của khối tài sản sau khi chủ sở hữu chết. Đặc biệt, pháp luật quy định người lập di chúc phải là cá nhân, ngoài cá nhân thì không thừa nhận cho bất kỳ chủ thể nào khác của quan hệ pháp luật dân sự được quyền lập di chúc.
Di chúc có hiệu lực khi nào?
Thời điểm có hiệu lực của di chúc được quy định tại khoản 1 Điều 643 Bộ luật Dân sự năm 2015 cụ thể như sau: “1. Di chúc có hiệu lực từ thời điểm mở thừa kế”. Theo đó, di chúc sẽ có hiệu lực tại thời điểm mà người để lại chúc chết.
Di chúc viết tay không người làm chứng có giá trị không?
Hiện nay có rất nhiều trường hợp cá nhân có tài sản và muốn để lại tài sản đó cho con cái hoặc bất kỳ ai khác. Do đó, họ lựa chọn viết di chúc theo hình thức viết tay và không có người làm chứng. Câu hỏi đặt ra là liệu di chúc viết tay không người làm chứng đó có hiệu lực hay không?
Di chúc viết tay không người làm chứng có giá trị không?
Căn cứ theo khoản 1 Điều 628 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định về di chúc bằng văn bản bao gồm: “`1. Di chúc bằng văn bản không có người làm chứng.” Như vậy, di chúc viết tay không có người làm chứng cũng là một dạng di chúc bằng văn bản, không có người làm chứng.
Mặt khác, tại khoản 1 Điều 630 Bộ luật này cũng quy định về di chúc hợp pháp cần đáp ứng đủ các điều kiện:
“1. Di chúc hợp pháp phải có đủ các điều kiện sau đây:
- a) Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe doạ, cưỡng ép;
- b) Nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của luật.”
Quy định về nội dung của di chúc bao gồm:
- Ngày, tháng, năm lập di chúc;
- Họ, tên và nơi cư trú của người lập di chúc;
- Họ, tên người, cơ quan, tổ chức được hưởng di sản;
- Di sản để lại và nơi có di sản.
Như vậy, nếu di chúc viết tay không có người làm chứng nhưng đáp ứng đầy đủ các điều kiện để di chúc hợp pháp theo phân tích trên thì di chúc đó hoàn toàn có giá trị.
Di chúc viết tay bị hư hại thì việc chia di sản được thực hiện như thế nào?
Căn cứ Điều 642 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về di chúc bị thất lạc, hư hại như sau:
“Di chúc bị thất lạc, hư hại
- Kể từ thời điểm mở thừa kế, nếu bản di chúc bị thất lạc hoặc bị hư hại đến mức không thể hiện được đầy đủ ý chí của người lập di chúc và cũng không có bằng chứng nào chứng minh được ý nguyện đích thực của người lập di chúc thì coi như không có di chúc và áp dụng các quy định về thừa kế theo pháp luật.
- Trường hợp di sản chưa chia mà tìm thấy di chúc thì di sản được chia theo di chúc.
- Trong thời hiệu yêu cầu chia di sản, trường hợp di sản đã chia mà tìm thấy di chúc thì phải chia lại theo di chúc nếu người thừa kế theo di chúc yêu cầu.”
Theo quy định đó đó, nếu di chúc bị hư hại đến mức không thể hiện được đầy đủ ý chí của người lập di chúc và cũng không có bằng chứng nào chứng minh được ý nguyện đích thực của người lập di chúc thì coi như không có di chúc và áp dụng các quy định về thừa kế theo pháp luật.
Trên đây là toàn bộ tư vấn của chúng tôi về di chúc viết tay không người làm chứng để bạn đọc tham khảo. Người lập di chúc có thể sửa đổi, bổ sung, thay thế, huỷ bỏ di chúc đã lập vào bất cứ lúc nào. Trường hợp người lập di chúc bổ sung di chúc thì di chúc đã lập và phần bổ sung có hiệu lực pháp luật như nhau; nếu một phần của di chúc đã lập và phần bổ sung mâu thuẫn nhau thì chỉ phần bổ sung có hiệu lực pháp luật. Trường hợp người lập di chúc thay thế di chúc bằng di chúc mới thì di chúc trước bị huỷ bỏ. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về vấn đề trên hoặc các vấn đề pháp lý khác, hãy liên hệ ngay với chúng tôi nhé.
LUẬT ĐẠI NAM
Địa chỉ: Số 104 Ngõ 203 Hoàng Quốc Việt, Phường Nghĩa Tân, Quận Cầu Giấy, Thành Phố Hà Nội, Việt Nam
Hotline Yêu cầu tư vấn: 0975422489 – 0961417488
Hotline Yêu cầu dịch vụ: 0967370488
Email: luatdainamls@gmail.com
Xem thêm:
- Dịch vụ cấp giấy phép con tại Huyện Đông Anh
- Dịch vụ cấp giấy phép con tại Huyện Sóc Sơn
- Dịch vụ cấp giấy phép con tại Quận Hà Đông
