Hiện nay vẫn còn nhiều đơn vị sử dụng lao động dưới 18 tuổi để thực hiện các công việc cho đơn vị của mình như một lẽ hiển nhiên theo quy luật cung cầu. Tuy nhiên, để bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp cho lao động dưới 18 tuổi thì pháp luật cũng có những quy định cần tuân thủ. Chính vì vậy, nhưng đơn vị sử dụng lao động dưới 18 tuổi cần hết sức lưu ý. Để làm rõ hơn về nội dung này Luật Đại Nam sẽ có bài viết về quy định của pháp luật về sử dụng lao động dưới 18 tuổi như sau:
Quy định của pháp luật về sử dụng lao động dưới 18 tuổi?
Nội Dung Chính
Cơ sở pháp lý:
- Bộ luật lao động 2019
- Thông tư 09/2020/TT-BLĐTBXH
Khái niệm về lao động chưa thành niên theo quy định pháp luật:
– Lao động chưa thành niên là người lao động chưa đủ 18 tuổi.
– Người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi không được làm công việc hoặc làm việc ở nơi làm việc quy định tại Điều 147 của Bộ luật lao động năm 2019.
– Người từ đủ 13 tuổi đến chưa đủ 15 tuổi chỉ được làm công việc nhẹ theo danh mục do Bộ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội ban hành.
– Người chưa đủ 13 tuổi chỉ được làm các công việc theo quy định tại khoản 3 Điều 145 của Bộ luật lao động 2019
Điều kiện để thuê và sử dụng người lao động dưới 18 tuổi:
Đối với người chưa đủ 15 tuổi làm việc:
Thứ nhất, điều kiện khi sử dụng người chưa đủ 15 tuổi nói chung:
Khi sử dụng người chưa đủ 15 tuổi làm việc, người sử dụng lao động phải tuân đảm bảo được các điều kiện, quy định sau đây:
– Thời giờ làm việc của người chưa đủ 15 tuổi được người sử dụng lao động bố trí, sắp xếp sao cho không được ảnh hưởng đến thời gian, quá trình học tập của họ;
– Giữa người sử dụng lao động và người chưa đủ 15 tuổi cùng với người đại diện theo pháp luật của người đó phải tiến hành việc ký kết với nhau hợp đồng lao động, hình thức của hợp đồng phải được lập bằng văn bản;
– Phải đảm bảo điều kiện làm việc, vệ sinh lao động, an toàn lao động sao cho phù hợp với độ tuổi này;
– Người chưa đủ 15 tuổi phải có giấy khám sức khỏe được cấp bởi các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền về việc xác nhận tình trạng sức khỏe của mình phù hợp với công việc và người sử dụng lao động phải tiến hành tổ chức việc kiểm tra sức khỏe định kỳ cho người lao động ít nhất 06 tháng/01 lần.
Thứ hai, điều kiện riêng khi sử dụng người chưa đủ 13 tuổi:
Theo quy định tại khoản 3 Điều 145 của Bộ luật lao động năm 2019 thì nghiêm cấm việc người sử dụng lao động tuyển dụng và sử dụng người chưa đủ 13 tuổi làm việc cho mình nếu không đảm bảo các điều kiện sau:
– Việc sử dụng lao động dưới 13 tuổi không được gây ảnh hưởng, tổn hại đến sự phát triển của người đó về nhân cách, thể lực và trí lực.
– Chỉ sử dụng người chưa đủ 13 tuổi trong các công việc về thể dục, thể thao và nghệ thuật nhưng không làm tổn hại đến sự phát triển thể lực, trí lực, nhân cách của người chưa đủ 13 tuổi
– Phải có sự đồng ý bằng văn bản của cơ quan chuyên môn về lao động thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (gọi tắt là cấp tỉnh) chính là Sở Lao động, Thương binh và Xã hội tỉnh.
Thứ ba, điều kiện riêng khi sử dụng người từ đủ 13 tuổi đến chưa đủ 15 tuổi:
Người từ đủ 13 tuổi đến chưa đủ 15 tuổi chỉ được làm công việc nhẹ nằm trong danh mục công việc nhẹ theo quy định tại Thông tư 09/2020/TT-BLĐTBXH bao gồm:
– Biểu diễn nghệ thuật.
– Vận động viên thể thao.
– Lập trình phần mềm.
– Các nghề truyền thống: chấm men gốm; cưa vỏ trai; làm giấy dó; làm nón lá; chấm nón; dệt chiếu; làm trống; dệt thổ cẩm; thêu thổ cẩm; làm bún gạo; làm miến; làm giá đỗ; làm bánh đa; dệt tơ tằm; se sợi hoa sen; vẽ tranh sơn mài, se nhang, làm vàng mã (trừ các công đoạn có sử dụng hóa chất độc hại như sơn ta, hóa chất tẩy rửa, hóa chất dùng để ướp màu, hóa chất tạo mùi, tạo tàn nhang cong…).
– Các nghề thủ công mỹ nghệ: thêu ren; mộc mỹ nghệ; làm lược sừng; làm tranh dân gian (tranh Đông Hồ, tranh Hàng Trống…); nặn tò he; làm tranh khắc gỗ, biểu tranh lụa; nhặt vỏ sò, điệp để gắn trên tranh mỹ nghệ; mài đánh bóng tranh mỹ nghệ; xâu chuỗi tràng hạt kết cườm, đánh bóng trang sức mỹ nghệ; làm rối búp bê; làm thiếp mừng các sản phẩm từ giấy nghệ thuật trang trí trên thiệp mừng; làm khung tranh mô hình giấy, hộp giấy, túi giấy.
– Đan lát, làm các đồ gia dụng, đồ thủ công mỹ nghệ từ nguyên liệu tự nhiên như: mây, tre, nứa, dừa, chuối, bèo lục bình, đay, cói, quế, guột, đót, lá nón.
– Gói nem, gói kẹo, gói bánh(trừ việc vận hành hoặc sử dụng các máy, thiết bị, dụng cụ đóng gói).
– Nuôi tằm.
– Làm cỏ vườn rau sạch; thu hoạch rau, củ, quả sạch theo mùa.
– Chăn thả gia súc tại nông trại.
– Phụ gỡ lưới cá, đan lưới cá, phơi khô thủy sản.
– Cắt chỉ, đơm nút, thùa khuyết, đóng gói vào hộp các sản phẩm dệt thủ công.
Đối với người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi:
Theo quy định tại Điều 147 của Bộ luật lao động năm 2019, nghiêm cấm người sử dụng người lao động thuê và sử dụng người lao động từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi làm những công việc và làm ở những nơi sau:
– Thứ nhất, các công việc cấm sử dụng người lao động từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi bao gồm:
+ Việc tham gia phá, tháo dỡ các công trình xây dựng;
+ Hoạt động sản xuất và kinh doanh các loại rượu, bia, cồn, thuốc lá, các chất khác gây tác động đến tinh thần hoặc chất gây nghiện khác theo quy định;
+ Công việc bảo dưỡng, bảo trì trang thiết bị, máy móc;
+ Sử dụng trong các công đoạn sản xuất, sử dụng, vận chuyển các khí gas, hóa chất và chất nổ;
+ Các công việc liên quan đến kim loại như thổi, nấu, cán, đúc, dập, hàn;
+ Hoạt động mang, vác hoặc nâng các vật nặng mà có khối lượng vượt quá thể trạng của người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi;
+ Đánh bắt thủy, hải sản xa bờ, lặn ở biển;
+ Các công việc khác mà gây tổn hại đến sự phát triển về nhân cách, thể lực, trí lực của người chưa thành niên.
– Thứ hai, những nơi cấm sử dụng người lao động từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi làm việc:
+ Các công trường xây dựng;
+ Môi trường làm việc ở dưới lòng đất, dưới nước, làm việc trong đường hầm hoặc trong hang động;
+ Tại các quán bar, sòng bạc, phòng hát karaoke, vũ trường, nhà nghỉ, khách sạn, các cơ sở xoa bóp, tắm hơi; những điểm kinh doanh về xổ số và kinh doanh dịch vụ trò chơi điện tử;
+ Tại các cơ sở thực hiện việc giết mổ gia súc;
+ Tại những nơi làm việc khác mà có cơ sở nếu làm việc ở đó sẽ gây tổn hại đến sự phát triển về nhân cách, thể lực, trí lực của người chưa thành niên.
Nguyên tắc sử dụng lao động chưa thành niên
- Lao động chưa thành niên chỉ được làm công việc phù hợp với sức khỏe để bảo đảm sự phát triển thể lực, trí lực, nhân cách.
- Người sử dụng lao động khi sử dụng lao động chưa thành niên có trách nhiệm quan tâm chăm sóc người lao động về các mặt lao động, sức khỏe, học tập trong quá trình lao động.
- Khi sử dụng lao động chưa thành niên, người sử dụng lao động phải có sự đồng ý của cha, mẹ hoặc người giám hộ; lập sổ theo dõi riêng, ghi đầy đủ họ tên, ngày tháng năm sinh, công việc đang làm, kết quả những lần kiểm tra sức khỏe định kỳ và xuất trình khi cơ quan nhà nước có thẩm quyền yêu cầu.
- Người sử dụng lao động phải tạo cơ hội để lao động chưa thành niên được học văn hóa, giáo dục nghề nghiệp, đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ kỹ
Danh mục công việc nhẹ người từ đủ 13 tuổi đến chưa đủ 15 tuổi được làm
(Ban hành tại Phục lục II kèm theo Thông tư số 09/2020/TT-BLĐTBXH ngày 12 tháng 11 năm 2020 của Bộ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội)
- Biểu diễn nghệ thuật.
- Vận động viên thể thao.
- Lập trình phần mềm.
- Các nghề truyền thống: chấm men gốm; cưa vỏ trai; làm giấy dó; làm nón lá; chấm nón; dệt chiếu; làm trống; dệt thổ cẩm; thêu thổ cẩm; làm bún gạo; làm miến; làm giá đỗ; làm bánh đa; dệt tơ tằm; se sợi hoa sen; vẽ tranh sơn mài, se nhang, làm vàng mã (trừ các công đoạn có sử dụng hóa chất độc hại như sơn ta, hóa chất tẩy rửa, hóa chất dùng để ướp màu, hóa chất tạo mùi, tạo tàn nhang cong…).
- Các nghề thủ công mỹ nghệ: thêu ren; mộc mỹ nghệ; làm lược sừng; làm tranh dân gian (tranh Đông Hồ, tranh Hàng Trống…); nặn tò he; làm tranh khắc gỗ, biểu tranh lụa; nhặt vỏ sò, điệp để gắn trên tranh mỹ nghệ; mài đánh bóng tranh mỹ nghệ; xâu chuỗi tràng hạt kết cườm, đánh bóng trang sức mỹ nghệ; làm rối búp bê; làm thiếp mừng các sản phẩm từ giấy nghệ thuật trang trí trên thiếp mừng; làm khung tranh mô hình giấy, hộp giấy, túi giấy.
- Đan lát, làm các đồ gia dụng, đồ thủ công mỹ nghệ từ nguyên liệu tự nhiên như: mây, tre, nứa, dừa, chuối, bèo lục bình, đay, cói, quế, guột, đót, lá nón.
- Gói nem, gói kẹo, gói bánh(trừ việc vận hành hoặc sử dụng các máy, thiết bị, dụng cụ đóng gói).
- Nuôi tằm.
- Làm cỏ vườn rau sạch; thu hoạch rau, củ, quả sạch theo mùa.
- Chăn thả gia súc tại nông trại.
- Phụ gỡ lưới cá, đan lưới cá, phơi khô thủy sản.
- Cắt chỉ, đơm nút, thùa khuyết, đóng gói vào hộp các sản phẩm dệt thủ công.
Thời giờ làm việc tối đa được áp dụng cho người lao động chưa thành niên
- Thời giờ làm việc của người chưa đủ 15 tuổi không được quá 04 giờ trong 01 ngày và 20 giờ trong 01 tuần; không được làm thêm giờ, làm việc vào ban đêm.
- Thời giờ làm việc của người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi không được quá 08 giờ trong 01 ngày và 10 giờ trong 1 tuần. Người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi có thể được làm thêm giờ, làm việc vào ban đêm trong một số nghề, công việc theo danh mục do Bộ Lao động- Thương binh và xã hội ban hành.
Mức phạt hành vi vi phạm trong sử dụng lao động chưa thành niên
Quy định về xử lý vi phạm về lao động chưa thành niên tại Nghị định số 28/2020/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính lĩnh vực lao động, bảo hiểm xã hội, đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng
- Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động có hành vi không lập sổ theo dõi riêng hoặc có lập sổ theo dõi riêng nhưng không ghi đầy đủ nội dung theo quy định tại khoản 2 Điều 162 Bộ luật Lao động khi sử dụng lao động chưa thành niên hoặc không xuất trình sổ theo dõi khi cơ quan nhà nước có thẩm quyền yêu cầu.
Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động có một trong các hành vi sau đây:
- Sử dụng người từ đủ 13 tuổi đến dưới 15 tuổi mà không ký kết hợp đồng lao động bằng văn bản với người đại diện theo pháp luật của người đó hoặc không được sự đồng ý của người từ đủ 13 tuổi đến dưới 15 tuổi;
- Sử dụng lao động chưa thành niên làm việc quá thời giờ làm việc quy định tại khoản 2 Điều 163 của Bộ luật Lao động;
- Sử dụng người dưới 15 tuổi làm thêm giờ, làm việc vào ban đêm;
- Sử dụng người từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi làm thêm giờ hoặc làm việc vào ban đêm, trừ một số nghề, công việc được pháp luật cho phép.
Phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 75.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động có một trong các hành vi sau đây:
- Sử dụng lao động chưa thành niên làm những công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc chỗ làm việc, công việc, ảnh hưởng xấu đến nhân cách của họ theo danh mục do Bộ Lao động
– Thương binh và Xã hội chủ trì phối hợp với Bộ Y tế ban hành hoặc sử dụng lao động là người chưa thành niên làm công việc, nơi làm việc bị cấm sử dụng theo quy định tại Điều 165 của Bộ luật Lao động mà chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự;
- Sử dụng người từ 13 tuổi đến dưới 15 tuổi làm công việc ngoài danh mục được pháp luật cho phép theo quy định tại khoản 1 Điều 164 của Bộ luật Lao động;
- Sử dụng người dưới 13 tuổi làm công việc ngoài danh mục được pháp luật cho phép theo quy định tại khoản 3 Điều 164 của Bộ luật Lao động.”
Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn về vấn đề: Quy định của pháp luật về sử dụng lao động dưới 18 tuổi? Nếu có vấn đề gì mà bạn còn vướng mắc, liên hệ với chúng tôi để được giải đáp cụ thể hơn. Luật Đại Nam – Trao uy tín nhận niềm tin!
Liên hệ Hotline Luật Đại Nam để được tư vấn chuyên sâu nhất.
– Yêu cầu tư vấn: 0975422489 – 0961417488
– Yêu cầu dịch vụ: 0975422489 – 0967370488
– Email: luatdainamls@gmail.com
XEM THÊM
