Doanh nghiệp tư nhân là một trong nhiều loại hình được nhiều cá nhân lựa chọn bởi những ưu điểm của nó. Vấn đề đặt ra nếu không may chủ doanh nghiệp tư nhân chết thì người thừa kế có được thừa kế doanh nghiệp tư nhân hay không? Cùng Luật Đại Nam tìm hiểu và giải đáp chi tiết vấn đề trên qua nội dung bài viết dưới đây nhé.
Nội Dung Chính
Cơ sở pháp lý
- Bộ luật Dân sự năm 2015
- Luật Doanh nghiệp năm 2020
- Nghị định 01/2021/NĐ-CP hướng dẫn về đăng ký doanh nghiệp
Doanh nghiệp tư nhân là gì? Đặc trưng của doanh nghiệp tư nhân
Tại Điều 188 Luật Doanh nghiệp năm 2020 quy định:
“Điều 188. Doanh nghiệp tư nhân
- Doanh nghiệp tư nhân là doanh nghiệp do một cá nhân làm chủ và tự chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình về mọi hoạt động của doanh nghiệp.
- Doanh nghiệp tư nhân không được phát hành bất kỳ loại chứng khoán nào.
- Mỗi cá nhân chỉ được quyền thành lập một doanh nghiệp tư nhân. Chủ doanh nghiệp tư nhân không được đồng thời là chủ hộ kinh doanh, thành viên hợp danh của công ty hợp danh.
- Doanh nghiệp tư nhân không được quyền góp vốn thành lập hoặc mua cổ phần, phần vốn góp trong công ty hợp danh, công ty trách nhiệm hữu hạn hoặc công ty cổ phần.”
Khác với các loại hình doanh nghiệp khác thì doanh nghiệp tư nhân chỉ do một cá nhân làm chủ. Đồng thời chủ doanh nghiệp tư nhân cũng phải chịu trách nhiệm vô hạn tức là chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình đối với mọi hoạt động của doanh nghiệp.
Doanh nghiệp tư nhân cũng không được quyền góp vốn thành lập/mua cổ phần, phần vốn góp trong công ty hợp danh, công ty trách nhiệm hữu hạn (một hoặc từ hai thành viên trở lên) hoặc công ty cổ phần. Chủ doanh nghiệp tư nhân sẽ là người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp đó.
Có được thừa kế doanh nghiệp tư nhân hay không?
Căn cứ theo khoản 2, 3 Điều 193 Luật Doanh nghiệp năm 2020 về thực hiện quyền của chủ doanh nghiệp tư nhân trong một số trường hợp đặc biệt như sau:
Thừa kế doanh nghiệp tư nhân
“2. Trường hợp chủ doanh nghiệp tư nhân chết thì người thừa kế hoặc một trong những người thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật là chủ doanh nghiệp tư nhân theo thỏa thuận giữa những người thừa kế. Trường hợp những người thừa kế không thỏa thuận được thì đăng ký chuyển đổi thành công ty hoặc giải thể doanh nghiệp tư nhân đó.
- Trường hợp chủ doanh nghiệp tư nhân chết mà không có người thừa kế, người thừa kế từ chối nhận thừa kế hoặc bị truất quyền thừa kế thì tài sản của chủ doanh nghiệp tư nhân được xử lý theo quy định của pháp luật về dân sự.”
Theo quy định trên sẽ có hai trường hợp xảy ra khi chủ doanh nghiệp tư nhân chết.
Trường hợp 1: Khi có người thừa kế
Theo đó, chủ doanh nghiệp tư nhân nếu chết thì theo quy định trên, khi các đồng thừa kế hoặc người thừa kế theo di chúc/theo pháp luật sẽ trở thành chủ doanh nghiệp tư nhân. Nếu không thoả thuận được thì phải thực hiện một trong hai thủ tục:
- Đăng ký chuyển đổi thành công ty.
- Giải thể doanh nghiệp tư nhân này.
Như vậy, có thể thừa kế doanh nghiệp tư nhân. Khi đó các đồng thừa kế sẽ thỏa thuận để cử một người đứng ra làm chủ doanh nghiệp tư nhân mới. Bên cạnh đó, người thừa kế cũng phải tiến hành thủ tục để thay đổi chủ doanh nghiệp tư nhân tại Phòng Đăng ký kinh doanh thuộc Sở Kế hoạch và Đầu tư nơi doanh nghiệp đặt trụ sở chính. Trường hợp không thỏa thuận được ai đứng ra làm chủ doanh nghiệp tư nhân mới thì bắt buộc phải chuyển đổi loại hình từ doanh nghiệp tư nhân thành công ty hoặc giải thể doanh nghiệp tư nhân đó.
Về thủ tục đăng ký thay đổi chủ doanh nghiệp tư nhân được quy định cụ thể tại Điều 54 Nghị định 01/2021/NĐ-CP như sau:
Thứ nhất, người thừa kế cần chuẩn bị đầy đủ hồ sơ
Hồ sơ đăng ký thay đổi chủ doanh nghiệp tư nhân bao gồm:
- Thông báo thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp có chữ ký của người thừa kế đối với trường hợp chủ doanh nghiệp tư nhân chết;
- Bản sao giấy tờ pháp lý của người thừa kế;
- Bản sao văn bản xác nhận quyền thừa kế hợp pháp của người thừa kế.
Thứ hai, nộp hồ sơ
Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ hồ sơ như phân tích trên thì người thừa kế nộp hồ sơ tới Phòng Đăng ký kinh doanh – Sở Kế hoạch và Đầu tư nơi doanh nghiệp đặt trụ sở chính.
Thứ ba, kiểm tra hồ sơ và trả kết quả
Sau khi nhận được hồ sơ, cơ quan có thẩm quyền xem xét hồ sơ và cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp nếu hồ sơ đủ và hợp lệ. Còn nếu chưa đủ thì yêu cầu bổ sung trong thời hạn nhất định. Nếu đã yêu cầu bổ sung mà không bổ sung theo hướng dẫn thì sẽ ra văn bản từ chối cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp thay đổi thông tin chủ doanh nghiệp đó.
Trường hợp 2: Không có người thừa kế
Trường hợp chủ doanh nghiệp tư nhân chết mà không có người thừa kế, người thừa kế từ chối nhận thừa kế hoặc bị truất quyền thừa kế thì tài sản của chủ doanh nghiệp tư nhân được xử lý theo quy định của pháp luật về dân sự.
Theo quy định tại Điều 622 Bộ luật Dân sự năm 2015 về tài sản không có người nhận thừa kế như sau:
“Điều 622. Tài sản không có người nhận thừa kế
Trường hợp không có người thừa kế theo di chúc, theo pháp luật hoặc có nhưng không được quyền hưởng di sản, từ chối nhận di sản thì tài sản còn lại sau khi đã thực hiện nghĩa vụ về tài sản mà không có người nhận thừa kế thuộc về Nhà nước.”
Các nghĩa vụ về tài sản ở đây được hiểu là nghĩa vụ trả nợ, trả lương cho người lao động, nghĩa vụ thuế với Nhà nước,….
Trên đây là tư vấn của chúng tôi về thừa kế doanh nghiệp tư nhân để quý bạn đọc tham khảo. Qua bài viết hy vọng giúp bạn hiểu rõ về đặc trưng của loại hình doanh nghiệp này cũng như quyền thừa kế doanh nghiệp tư nhân theo quy định của pháp luật. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về vấn đề trên, hãy liên hệ với chúng tôi để được hỗ trợ nhé.
LUẬT ĐẠI NAM
Địa chỉ: Số 104 Ngõ 203 Hoàng Quốc Việt, Phường Nghĩa Tân, Quận Cầu Giấy, Thành Phố Hà Nội, Việt Nam
Hotline Yêu cầu tư vấn: 0975422489 – 0961417488
Hotline Yêu cầu dịch vụ: 0967370488
Email: luatdainamls@gmail.com
Xem thêm:
- Mỗi cá nhân được quyền thành lập bao nhiêu doanh nghiệp tư nhân
- Hồ sơ thành lập doanh nghiệp tư nhân gồm những gì
- Thành lập doanh nghiệp tư nhân cần bao nhiêu vốn?
