Trên thực tế không ít trường hợp các cặp đôi nam nữ kết hôn và chung sống như vợ chồng với nhau khi chưa đủ điều kiện để đăng ký kết hôn theo quy định của pháp luật, dẫn tới việc có thể bị yêu cầu hủy hôn. Vậy khi phát hiện việc kết hôn trái quy định của pháp luật thì cơ quan nào sẽ là cơ quan có thẩm quyền giải quyết việc hủy hôn. Hãy cùng Luật Đại Nam để hiểu rõ hơn về vấn đề Cơ quan nào có thẩm quyền hủy kết hôn trái pháp luật.
Cơ quan nào có thẩm quyền hủy kết hôn trái pháp luật
Nội Dung Chính
Căn cứ pháp lý
- Luật hôn nhân và Gia đình 2014
- Bộ luật tố tụng dân sự 2015
Kết hôn trái pháp luật là gì?
Tại Điều 3 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014. Kết hôn trái pháp luật được hiểu là việc nam, nữ đã đăng ký kết hôn tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Tuy nhiên, một bên hoặc cả hai bên vi phạm điều kiện kết hôn theo quy định tại Điều 8 của Luật này.
Các trường hợp coi là kết hôn trái pháp luật
Theo đó, trong các trường hợp sau, việc kết hôn bị coi là trái pháp luật. Đồng thời có quyền hủy kết hôn trái pháp luật:
- Không đủ độ tuổi kết hôn tối thiểu: nam từ đủ 20 tuổi trở lên; nữ từ đủ 18 tuổi trở lên.
- Việc kết hôn không dựa trên sự tự nguyện của hai bên nam và nữ.
- Một trong hai người bị mất năng lực hành vi dân sự.
- Kết hôn giả tạo. Trong đó kết hôn giả tạo được hiểu là việc lợi dụng kết hôn để xuất cảnh, nhập cảnh, cư trú, nhập quốc tịch Việt Nam, quốc tịch nước ngoài; hưởng chế độ ưu đãi của Nhà nước hoặc để đạt được mục đích khác mà không nhằm mục đích xây dựng gia đình;
- Tảo hôn, cưỡng ép kết hôn, lừa dối kết hôn, cản trở kết hôn.
- Người đang có vợ, có chồng mà kết hôn; hoặc chung sống như vợ chồng với người khác; hoặc chưa có vợ, chưa có chồng mà kết hôn; hoặc chung sống như vợ chồng với người đang có chồng, có vợ.
- Kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng giữa những người cùng dòng máu về trực hệ; giữa những người có họ trong phạm vi ba đời; giữa cha, mẹ nuôi với con nuôi; giữa người đã từng là cha, mẹ nuôi với con nuôi, cha chồng với con dâu, mẹ vợ với con rể, cha dượng với con riêng của vợ, mẹ kế với con riêng của chồng;
Tùy theo trường hợp. Có thể căn cứ vào việc kết hôn không có sự tự nguyện; hay bị cưỡng ép kết hôn để có thể yêu cầu hủy việc kết hôn trái pháp luật.
Ai có quyền yêu cầu hủy kết hôn trái luật?
Theo Điều 10 Luật Hôn nhân và Gia đình, nếu bạn là người bị cưỡng ép kết hôn, bị lừa dối kết hôn thì bạn có quyền tự mình yêu cầu hoặc đề nghị cá nhân, tổ chức yêu cầu Tòa án hủy việc kết hôn trái pháp luật do việc kết hôn vi phạm điều kiện “tự nguyện”.
Nếu kết hôn do chưa đủ tuổi, bị mất năng lực hành vi dân sự, hay thuộc trường hợp cấm kết hôn thì cá nhân, cơ quan, tổ chức sau đây có thẩm quyền yêu cầu Tòa án hủy việc kết hôn trái pháp luật:
- Vợ, chồng của người đang có vợ, có chồng mà kết hôn với người khác; cha, mẹ, con, người giám hộ hoặc người đại diện theo pháp luật khác của người kết hôn trái pháp luật;
- Cơ quan quản lý nhà nước về gia đình;
- Cơ quan quản lý nhà nước về trẻ em;
- Hội liên hiệp phụ nữ.
Như vậy, trường hợp của bạn bị lừa dối kết hôn, bạn có thể tự mình yêu cầu Tòa án hủy việc kết hôn trái pháp luật.
Cơ quan nào có thẩm quyền hủy kết hôn trái luật
Về thẩm quyền hủy hôn, căn cứ theo khoản 1 Điều 29 Bộ luật tố tụng dân sự 2015 quy định về những yêu cầu về hôn nhân và gia đình thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án trong đó có yêu cầu hủy việc kết hôn trái pháp luật.
Đồng thời theo điểm g, khoản 2, Điều 39 Bộ luật tố tụng dân sự 2015:
Tòa án nơi việc đăng ký kết hôn trái pháp luật được thực hiện có thẩm quyền giải quyết yêu cầu hủy việc kết hôn trái pháp luật.
Như vậy, Tòa án nhân dân cấp huyện nơi đăng ký kết hôn trái pháp luật sẽ là cơ quan có thẩm quyền giải quyết việc hủy hôn.
Nếu là kết hôn có yếu tố nước ngoài thì sẽ thực hiện thủ tục hủy hôn tại Tòa án nhân dân cấp tỉnh. Trừ trường hợp hôn nhân có yếu tố nước ngoài nhưng là khu vực sát biên giới Việt Nam thì thẩm quyền giải quyết sẽ thuộc về Tòa án cấp huyện.
Ví dụ: Công dân Việt Nam kết hôn trái pháp luật với công dân Lào sinh sống tại khu vực xã giáp biên giới, thì khi có yêu cầu hủy hôn, thẩm quyền giải quyết vẫn là của Tòa án cấp huyện dù có yếu tố nước ngoài.
Trách nhiệm của cơ quan có thẩm quyền hủy kết hôn trái luật
Khi nhận được yêu cầu hủy hôn từ những đối tượng có thẩm quyền yêu cầu hủy hôn thì Tòa án nhân dân có thẩm quyền xem xét nguyện vọng và điều kiện kết hôn của hai bên nam nữ, từ đó đưa ra quyết định cụ thể trong từng trường hợp như sau:
Trường hợp thứ nhất
Tại thời điểm kết hôn hai bên nam, nữ không đủ điều kiện đăng ký kết hôn theo quy định của luật hôn nhân gia đình nhưng hiện tại đã đủ.
- Nếu hai bên nam, nữ cùng yêu cầu Tòa án công nhận quan hệ hôn nhân, thì Tòa án quyết định công nhận quan hệ hôn nhân kể từ thời điểm các bên có đủ điều kiện kết hôn.
- Nếu một hoặc hai bên yêu cầu hủy việc kết hôn trái pháp luật, hoặc chỉ có một bên yêu cầu công nhận quan hệ hôn nhân hoặc yêu cầu ly hôn còn bên kia không có yêu cầu, thì Tòa án quyết định hủy việc kết hôn trái pháp luật.
- Nếu hai bên cùng yêu cầu Tòa án cho ly hôn hoặc có một bên yêu cầu ly hôn còn bên kia yêu cầu công nhận quan hệ hôn nhân thì Tòa án giải quyết cho ly hôn
Trường hợp thứ hai
Vào thời điểm có yêu cầu hủy hôn, hai bên vẫn không đủ điều kiện kết hôn theo quy định của luật.
- Nếu có yêu cầu hủy việc hôn nhân trái pháp luật thì Tòa án quyết định hủy việc kết hôn trái pháp luật;
- Nếu một hoặc cả hai bên yêu cầu ly hôn hoặc yêu cầu công nhận quan hệ hôn nhân thì Tòa án bác yêu cầu của họ và quyết định hủy việc kết hôn trái pháp luật do họ vẫn chưa đủ điều kiện kết hôn.
Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn về vấn đề: Cơ quan nào có thẩm quyền hủy kết hôn trái pháp luật. Nếu có vấn đề gì mà bạn còn vướng mắc, liên hệ với chúng tôi để được giải đáp cụ thể hơn. Luật Đại Nam – Trao uy tín nhận niềm tin!
Liên hệ Hotline Luật Đại Nam để được tư vấn chuyên sâu nhất.
– Yêu cầu tư vấn: 0975422489 – 0961417488
– Yêu cầu dịch vụ: 0975422489 – 0967370488
– Email: luatdainamls@gmail.com
XEM THÊM
- Thủ tục xin trích lục kết hôn mới nhất năm 2023
- Mẫu đơn xin trích lục giấy đăng ký kết hôn
- Bản sao trích lục kết hôn để làm gì?
