Luật Sở hữu trí tuệ đưa ra định nghĩa: “Tác phẩm là sản phẩm sáng tạo trong lĩnh vực văn học, nghệ thuật và khoa học thể hiện bằng bất kỳ phương tiện hay hình thức nào”. Vì vậy, việc bạn nên đăng ký bảo hộ bản quyền cho tác phẩm truyện tranh của mình để bảo vệ quyền lợi chính đáng và ngăn chặn việc sử dụng trái quy định pháp luật gây thiệt hại tới tác phẩm của mình. Chính vì vậy, bài viết sau đây, Luật Đại Nam xin hỗ trợ thắc mắc của bạn về Quy trình đăng ký bản quyền tác giả cho tác phẩm truyện tranh và hoạt hình
Nội Dung Chính
Căn cứ pháp lý
- Luật sở hữu trí tuệ 2005, sửa đổi bổ sung 2009 và 2019
- Nghị định 22/2018/NĐ-CP: Về hướng dẫn luật sở hữu trí tuệ năm 2005 và luật sở hữu trí tuệ sửa đổi năm 2009 về quyền tác giả, quyền liên quan
Tác phẩm truyện tranh và hoạt hình là gì?
Truyện tranh và hoạt hình là một phương tiện được sử dụng để thể hiện ý tưởng bằng hình ảnh, thường là sự kết hợp giữa nghệ thuật tạo hình và văn học. Văn học không phải bao giờ cũng cần thiết, bởi loạt hình ảnh nối tiếp nhau, không cần lời chú thích cũng vẫn làm người xem hiểu được diễn biến câu chuyện và hành động của nhân vật.
Tác phẩm Truyện tranh/hoạt hình không đơn thuần mang tính giải trí, nó còn truyền đạt thông điệp, các khái niệm trừu tượng của người sáng tác mà nhiều khi không thể diễn tả hết bằng lời.
Truyện tranh và hoạt hình là loại hình tác phẩm được pháp luật sở hữu trí tuệ bảo hộ quyền tác giả.
Hiện nay, các tác phẩm truyện tranh và hoạt hình được liệt kê vào các nhóm loại hình tác phẩm viết. Tuy nhiên, với một số tác phẩm truyện tranh ít lời thoại hoặc không có lời thoại và có thể sử dụng một phần của tác phẩm này để in ấn, trang trí lên các đồ dùng cá nhân như áo phông, cốc ly, bưu thiếp… thì có thể đăng ký dưới dạng loại hình mỹ thuật ứng dụng.
Quy định chung về đăng ký bản quyền tác giả cho truyện tranh và hoạt hình
Truyện tranh và hoạt hình được đăng ký quyền tác giả tại Cục Bản quyền Tác giả. Cá nhân, tổ chức có thể tự mình hoặc thông qua Tổ chức đại diện tập thể quyền tác giả, quyền liên quan. (tương tự như Văn phòng Luật sư Royal) để thực hiện đăng ký quyền tác giả cho những tác phẩm của mình.
Theo quy định của Luật Sở hữu trí tuệ: “Tác phẩm là sản phẩm sáng tạo trong lĩnh vực văn học, nghệ thuật và khoa học thể hiện bằng bất kỳ phương tiện hay hình thức nào”. Vì vậy, việc đăng ký bảo hộ bản quyền cho tác phẩm truyện tranh và hoạt hình sẽ bảo vệ quyền lợi chính đáng. Ngoài ra, nó ngăn chặn việc sử dụng trái quy định pháp luật gây thiệt hại tới tác phẩm của mình. Tác giả có thể đăng ký quyền tác giả theo từng tập truyện hoặc đăng ký trọn bộ để có thể tiếp kiệm chi phí.
Điều kiện bảo hộ bản quyền tác giả cho tác phẩm truyện tranh và hoạt hình
- Tổ chức, cá nhân có tác phẩm truyện tranh/ hoạt hình được bảo hộ quyền tác giả gồm người trực tiếp sáng tạo ra tác phẩm truyện tranh và chủ sở hữu quyền tác giả quy định tại các điều từ Điều 37 đến Điều 42 Luật Sở hữu trí tuệ.
- Tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả tác phẩm truyện tranh và hoạt hình gồm tổ chức, cá nhân Việt Nam; tổ chức, cá nhân nước ngoài có tác phẩm được công bố lần đầu tiên tại Việt Nam mà chưa được công bố ở bất kỳ nước nào hoặc được công bố đồng thời tại Việt Nam trong thời hạn ba mươi ngày, kể từ ngày tác phẩm đó được công bố lần đầu tiên ở nước khác; tổ chức, cá nhân nước ngoài có tác phẩm được bảo hộ tại Việt Nam theo điều ước quốc tế về quyền tác giả mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên.
- Tác phẩm truyện tranh và hoạt hình thuộc các loại hình tác phẩm được bảo hộ quyền tác giả theo quy định tại Điều 14 Luật Sở hữu trí tuệ.
- Tác phẩm phái sinh chỉ được bảo hộ nếu không gây phương hại đến quyền tác giả đối với tác phẩm truyện tranh được dùng để làm tác phẩm phái sinh.
- Tác phẩm truyện tranh và hoạt hình được bảo hộ phải do tác giả trực tiếp sáng tạo bằng lao động trí tuệ của mình mà không sao chép từ tác phẩm của người khác.
- Không thuộc các đối tượng không thuộc phạm vi bảo hộ quyền tác giả.
Nội dung bảo hộ bản quyền truyện tranh và hoạt hình
Quyền nhân thân
Quyền nhân thân bao gồm các quyền sau đây:
- Đặt tên chotác phẩm
- Đứng tên thật hoặc bút danh trên tác phẩm, được nêu tên thật hoặc bút danh khi tác phẩm được công bố, sử dụng
- Công bố tác phẩm hoặc cho phép người khác công bố tác phẩm
- Bảo vệ sự toàn vẹn của tác phẩm, không cho người khác sửa chữa, cắt xén hoặc xuyên tạc tác phẩm dưới bất kỳ hình thức nào gây phương hại đến danh dự và uy tín của tác giả.
Quyền tài sản
Quyền tài sản bao gồm các quyền sau đây:
- Làm tác phẩm phái sinh;
- Biểu diễn tác phẩm trước công chúng;
- Sao chép tác phẩm;
- Phân phối, nhập khẩu bản gốc hoặc bản sao tác phẩm;
- Truyền đạt tác phẩm đến công chúng bằng phương tiện hữu tuyến, vô tuyến, mạng thông tin điện tử hoặc bất kỳ phương tiện kỹ thuật nào khác;
- Cho thuê bản gốc hoặc bản sao tác phẩm điện ảnh, chương trình máy tính.
- Các quyền tài sản do tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả độc quyền thực hiện hoặc cho phép người khác thực hiện theo quy định của Luật Sở hữu trí tuệ.
- Tổ chức, cá nhân khi khai thác, sử dụng một, một số hoặc toàn bộ các quyền tài sản và quyền công bốtác phẩm hoặc cho phép người khác công bố tác phẩm phải xin phép và trả tiền nhuận bút, thù lao, các quyền lợi vật chất khác cho chủ sở hữu quyền tác giả.
Hồ sơ đăng ký bảo hộ quyền tác giả cho tác phẩm truyện tranh và hoạt hình
Hồ sơ đăng ký quyền tác giả về cơ bản cần chuẩn bị theo hướng dẫn tại khoản 2 Điều 50 Luật Sở hữu trí tuệ hiện hành bao gồm:
- Tờ khai đăng ký bảo hộ quyền tác giả theo mẫu số 01 ban hành kèm theo Thông tư 08/2016/TT-BVHTTDL;
- Bản sao có công chứng giấy CMND của tác giả cho tác phẩm truyện tranh và hoạt hình;
- Quyết định giao việc nếu chủ sở hữu đối với quyền tác giả là công ty;
- Giấy ủy quyền (nếu người nộp đơn là người được ủy quyền);
- Bản mô tả, tóm tắt chi tiết tác phẩm điện ảnh (Đóng quyển);
- Bản sao ghi thành đĩa tác phẩm điện ảnh (Đóng quyển);
- Văn bản đồng ý của các đồng tác giả, đồng chủ sở hữu (nếu tác phẩm có đồng tác giả oặc quyền tác giả thuộc sở hữu chung);
- Chứng từ nộp phí, lệ phí;
- Các đầu hồ sơ khác sẽ theo yêu cầu của Cục bản quyền tác giả.
Quy trình đăng ký bản quyền tác giả cho tác phẩm truyện tranh và hoạt hình
Bước 1: Nộp hồ sơ
Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ hồ sơ theo quy định nêu trên. bạn tiến hành nộp hồ sơ đăng ký quyền tác giả cho tác phẩm truyện tranh và hoạt hình trực tiếp hoặc nộp qua đường bưu điện đến một trong các địa chỉ sau:
- Cục Bản quyền tác giả TP. Hà Nội (Số 33, ngách 2, ngõ 294 Kim Mã, Quận Ba Đình, TP. Hà Nội);
- Văn phòng đại diện của Cục bản quyền tác giả TP. Hồ Chí Minh (170 Nguyễn Đình Chiểu, Quận 3, TP. Hồ Chí Minh)
- Văn phòng đại diện của Cục bản quyền tác giả TP. Đà Nẵng (01, Đường An Nhơn 7, Phường An Hải Bắc, Quận Sơn Trà, TP. Đà Nẵng)
- Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch nơi tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả (đồng tác giả hoặc đồng chủ sở hữu) cư trú hoặc có trụ sở.
Bước 2: Tiếp nhận và thụ lý giải quyết
Thời hạn giải quyết xin cấp giấy chứng nhận đăng ký bản quyền tác phẩm là 15 ngày kể từ ngày nhận hộ sơ hợp lệ và phải đóng phí Nhà nước cho việc xin cấp giấy chứng nhận. Đối với tác phẩm điện ảnh thì phải nộp mức phí là 500.000 đồng/ Giấy chứng nhận theo như Điều 4 Thông tư 211/2016/TT-BTC.
Bước 3: Trả kết quả
Nếu tác phẩm không bị trùng lặp, sao chép, không vi phạm pháp luật, không vi phạm về các yếu tố thuần phong mỹ tục của dân tộc thì tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả (đồng tác giả, đồng chủ sở hữu) sẽ được Cục bản quyền tác giả cấp sau 15 ngày. Trong trường hợp bị từ chối thì Cục bản quyền tác giả phải thông báo bằng văn bản cho người nộp hồ sơ.
Thời hạn đăng ký quyền tác giả cho tác phẩm truyện tranh và hoạt hình có phụ thuộc vào thời điểm công bố hay không?
Thời hạn bảo hộ quyền tác giả tùy thuộc vào bản chất và từng trường hợp cụ thể của tác phẩm. Theo quy định tại Điều 27 của Luật sở hữu trí tuệ, thời hạn bảo hộ quyền tác giả đối với quyền nhân thân của tác phẩm điện ảnh là vô thời hạn. Tuy nhiên, quyền công bố tác phẩm và các quyền tài sản đối với tác phẩm có thời hạn bảo hộ khác nhau. Nếu tác phẩm điện ảnh đã được công bố, thời hạn bảo hộ là 50 năm kể từ thời điểm công bố, còn nếu tác phẩm chưa được công bố, thời hạn sẽ được tính từ thời điểm tác phẩm được định hình.
Qua bài viết này hy vọng đã cung cấp cho bạn đọc được những thông tin cần tìm hiểu về vấn đề Quy trình đăng ký bản quyền tác giả cho tác phẩm truyện tranh và hoạt hình do Luật Đại Nam cung cấp. Nếu còn các vấn đề thắc mắc khác chưa được đề cập trong bài viết. Liên hệ với chúng tôi để được giải đáp cụ thể hơn.
LUẬT ĐẠI NAM
Địa chỉ: Số 104 Ngõ 203 Hoàng Quốc Việt, Phường Nghĩa Tân, Quận Cầu Giấy, Thành Phố Hà Nội, Việt Nam
Hotline Yêu cầu tư vấn: 0975422489 – 0961417488
Hotline Yêu cầu dịch vụ: 0967370488
Email: luatdainamls@gmail.com
Xem thêm: